Pages

Sinampura yening kawentenan iwang, ngiring tureksan lan melajah sareng-sareng

Thursday 29 November 2012

Sor Singgih Basa

Sor Singgih Basa
Sekadi ketahe ring Bali, ritatkala i raga mawicara sareng anak tiosan, napi malih i raga durung uning sareng anake punika, i raga patut nganggen Basa Bali Alus. Sakewanten akehan truna-truni mangkin meweh ngangge Basa Bali Alus. Minab puniki santukan anak truna-truni bali mangkin sampun keni iyusan globalisasi. Nika ngeranayang akeh alit-alit mangkin ngangge Bahasa Bali campuran. Akidik Basa Bali, akidik Basa Indonesia. Nah ne mangkin titiang wantah ngecenin akidik penjelasan antuk sor singgih basa bali.

Sor singgih basa taler kabaosang anggah ungguhing basa taler kangkat kabaos unda usuk basa. Sakewanten sane lumrah kabaos ring desa pakraman inggih punika "Sor Singgih Basa".

Manut sor singgih basa sajeroning Basa Bali wenten pepalihannyane makadi :
  1. Basa Bali Alus : 
A.  Basa Bali Alus Singgih (A.Si)
o    Kruna Alus Singgih kruna alus sane kanggen nyinggihang sang singgih,
Contoh basa Alus singgih:
“I Ratu kayun ngrayunan ulam bawi?”
“Ngiring masandekan, Anake Agung ngandikain.”
“Ratu yening wenten karya ring gria, nikain titiang”
 
B.      Basa Bali Alus Sor (A.So)
·         Kruna Alus Sor kruna sane kanggen ngasorang raga, ngasorang sang sor
Contoh Basa Alus Sor:
“Titiang sampun polih mapajar ring pianakipune”
“Icen titiang nunas asiki, mangda wenten anggen titiang bukti”
“Ipun kantun nunas, jantosang dumun”

C.     Basa Bali Alus Madia (A.Ma)
·         Kruna Alus madia kruna alus sane wirasane madia
                            Conto Basa Alus Madia:
“nggih titiang ampun wusan nunas”

·                   D.    Kruna AlusMider kruna alus sane kanggen nyinggihang utawi ngasorang
                            Conto nyane:
                     “Sampun rauh saking genah makarya?”

Basa Bali sane kanggen ring desa pakraman kawangun antuk kruna-kruna sane manut ring sor singgih basa. Manut rasa basannyane kruna-kruna ring basa Baline punika wenten sane kawastanin :
  1. Kruna Alus Singgih
  2. Kruna Alus Sor
  3. Kruna Alus Madia
  4. Kruna Alus Mider
  5. Kruna Andap utawi Kapara
  6. Kruna Mider
  7. Kruna Kasar

Inggih nika akidik saking titiang antuk makudang-kudang pepalihan ring basa Bali. Antuk 'penjelasanne' soang-soang jagi icen tiang ring 'postingan' sane jagi rauh. Inggih suksma! (*bb/bsb)

Kaketus saking :
* Buku Sastra Bali
* Buku Kumuda Sari II

No comments:

Post a Comment

Entri Populer